Ά­γιος Γρη­γό­ριος, στον Πο­λι­τρά­δο

Η το­πο­θε­σί­α αυ­τή βρί­σκε­ται α­νά­με­σα στο Σμαρ­δά­κι­το και στα Λου­τρά. Λι­γο­στές εί­ναι οι πλη­ρο­φο­ρί­ες που έ­χου­με γι’ αυ­τή, τη σή­με­ρα ε­γκα­τα­λειμ­μέ­νη και σχε­δόν ε­ρει­πω­μέ­νη εκ­κλη­σού­λα. Εί­ναι πα­λαιό­τε­ρη α­πό το 1772, ο­πό­τε τη βρί­σκου­με κα­τα­γραμ­μέ­νη για
πρώ­τη φο­ρά στην έκ­θε­ση του ε­φη­με­ρί­ου του Σμαρ­δά­κι­του, ο ο­ποί­ος μας πλη­ρο­φο­ρεί πως δεν έ­χει ι­διο­κτή­τη, αλ­λά από ευ­λά­βεια τη συ­ντη­ρεί και τη λει­τουρ­γεί ο Ζάν­νης Φώ­σκο­λος.
Φαί­νε­ται πως ο ί­διος ή κά­ποιος άλ­λος την προί­κι­σε με δυο κτή­μα­τα και ί­δρυ­σε έ­να λε­γά­το, ε­πει­δή στα 1827 τη βρί­σκου­με αυ­τή την υ­πο­χρέ­ω­ση να την κα­τέ­χει η Νι­κο­λέτ­τα Φιο­ρά­ντη. Α­πό τό­τε πα­ρα­μέ­νει στην ι­διο­κτη­σί­α αυ­τής της οι­κο­γέ­νειας. 

Στα 1850 την κα­τέ­χει ο Ιω­άν­νης Φιο­ρά­ντης, ο­ποί­ος την κλη­ρο­νό­μη­σε στο γιο του Νι­κόλα και αυ­τός, με τη σει­ρά του, στο γιο του Ιω­άν­νη Φιο­ρά­ντη, που έ­γι­νε ιε­ρέ­ας και χρη­μά­τι­σε και ε­φη­μέ­ριος του Αγ. Νι­κο­λά­ου της Χώ­ρας. Ε­πει­δή ο τε­λευ­ταίος πέ­ρα­σε την τε­λευ­ταί­α πε­ρί­ο­δο της ζω­ής του στο ι­διό­κτη­το κτή­μα του στα Κιό­νια και λει­τουρ­γού­σε στην εκ­κλη­σί­α του Αγ. Φω­το­δό­τη, με­τέ­φε­ρε την εικό­να του Αγ. Γρη­γο­ρί­ου σ’ αυ­τή την εκ­κλη­σί­α, ό­που βρί­σκε­ται μέ­χρι σή­με­ρα.

Η εκ­κλη­σί­α πα­ρέ­μει­νε έ­ρη­μη και ε­γκα­τα­λειμ­μέ­νη και σχε­δόν έ­χει ε­ρει­πω­θεί, λό­γω του ό­τι η το­πο­θε­σί­α, με­τά τις πλημ­μύ­ρες του 1976, κα­τά­ντη­σε να εί­ναι σχεδόν α­πρό­σι­τη. Την ανακαίνισε με ίδια έξοδα και κόπους ο Μάριος Αντ. Φώσκολος, ο οποίος κάθε χρόνο φροντίζει για την τέλεση μιας Θ. Λειτουργία,  ως προσωπικό λεγάτο.

Τμήμα από το βιβλίο Μικρή Ιστορία του Σμαρδακίτου Της Τήνου. του π. Μάρκου Φώσκολου